ΤΙ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΥΞΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ;

2022-02-28

Τι ονομάζουμε Επαυξητική και Εναλλακτική Επικοινωνία;

Ο πιο διαδεδομένος τρὀπος επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων είναι η ομιλία, μέσω της προφορικής μεταφοράς μηνυμάτων. Τι γίνεται όμως στη περίπτωση που ο μηχανισμός της ομιλίας για τον οποιονδήποτε λόγο δεν έχει αναπτυχθεί;

Ακόμη και αν η ομιλία απουσιάζει, υπάρχουν τρόποι για την επικοινωνία και την συνδιαλλαγή. Η λύση έρχεται μέσω της Επαυξητικής και Εναλλακτικής Επικοινωνίας (ΕΕΕ). Η επαυξητική ή αλλιώς επαυξημένη επικοινωνία χρησιμοποιείται ως μέσο υποβοήθησης της ομιλίας με συμπληρωματικούς τρόπους όπως είναι οι χειρονομίες και οι εκφράσεις του προσώπου, όταν υπάρχει πρόβλημα στην επικοινωνία και τη γλωσσική ανάπτυξη. Η εναλλακτική επικοινωνία στην ουσία αντικαθιστά την ομιλία και χρησιμοποιείται όταν υπάρχει ολοκληρωτική έλλειψη αυτής.


Ποια είναι τα συστήματα Ε.Ε.Ε. που χρησιμοποιούνται;

Στην Ελλάδα τα πιο εδραιωμένα συστήματα επαυξητικής και εναλλακτικής επικοινωνίας είναι τα εξής:

  • PECS: Αποτελεί σύστημα ανταλλαγής εικόνων και αποτελεί το μοναδικό πακέτο παρέμβασης ενισχυτικής και εναλλακτικής επικοινωνίας για άτομα με διαταραχές στην γλωσσική επικοινωνία.
  • MAKATON HELLAS: Πρόκειται για ένα πρόγραμμα ανάπτυξης της επικοινωνίας και του λόγου, το οποίο υποστηρίζει τις συνολικές δεξιότητες επικοινωνίας του λόγου και της ομιλίας με νοήματα, σύμβολα, λέξεις, προσαρμοσμένο πάντα ανάλογα τις ανάγκες των χρηστών.
  • GO TALK NOW: Πρόκειται για ένα προσαρμοσμένο ψηφιακό εργαλείο μέσω της χρήσης tablet, το οποίο συνδιάζει οπτικό ερέθισμα και ψηφιακή ομιλία.


Σε ποιες περιπτώσεις ενδείκνυται η χρήση της επαυξητικής και εναλλακτικής επικοινωνίας;

Δεν υπάρχει όριο ηλικίας για τη χρήση της επαυξητικής και εναλλακτικής επικοινωνίας. Κάποιες από περιπτώσεις όπου μπορεί να χρησιμοποιηθεί είναι οι εξής:

  • Αναπτυξιακές διαταραχές (π.χ. αυτισμός)
  • Ειδική γλωσσική διαταραχή
  • Διάφορα σύνδρομα
  • Εγκεφαλική παράλυση
  • Εξελικτική απραξία
  • Κρανιοεγκεφαλική κάκωση
  • Η προσωρινή απώλεια εκφραστικής ικανότητας μετά από διασωλήνωση, τραχειοστομία και μηχανική υποστήριξη

Θα πρέπει να υπάρχει επιφύλαξη στη χρήση της όταν πρόκειται για παιδί, διότι είναι δύσκολη η πρόβλεψη της γλωσσικής ανάπτυξης του, είτε πρόκειται για τυπικής ανάπτυξης, είτε με κάποια διαταραχή ή σύνδρομο. Πάντα ο στόχος για έναν θεραπευτή θα είναι η ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας, ωστόσο δεν μπορεί να προβλεφθεί μέχρι πιο σημείο αυτά μπορούν να αναπτυχθούν.

Συνήθως χρησιμοποιείται όταν υπάρχει σημαντική καθυστέρηση στην ανάπτυξη της ομιλίας, σε συνδυασμό πάντα με το θεραπευτικό πρόγραμμα παρέμβασης, η οποία είναι πάντα εξατομικευμένη βάση τις ανάγκες και τις ικανότητες του παιδιού. Η εκμάθηση της δεν γίνεται μόνο από τον θεραπευτή, αλλά και από τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς, ώστε να επιτευχθεί γρήγορα ο στόχος το παιδί να γίνεται κατανοητό από τους γύρω του, πράγμα που συμβάλει σημαντικά στην κοινωνικοποίηση του, αλλά και την υγιή ψυχική του ανάπτυξη.

Μαρία Κυριαζή, Παιδιατρική Εργοθεραπεύτρια SI, BScOT- Συγγραφέας- OT blogger