Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑΚΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗΣ

2021-05-03

Υπάρχουν παιδιά τα οποία μπορεί να σιχαίνονται το χάδι. Παιδιά όπου η αγκαλιά να μοιάζει για αυτά βασανιστήριο και απλές δραστηριότητες όπως το βούρτισμα των δοντιών και το χτένισμα των μαλλιών να τα βγάζει εκτός ορίων. Άλλα πάλι φαίνονται αδέξια όταν κινούνται στον χώρο ή δυσκολεύονται στο πως να οργανωθούν για να εκτελέσουν επιδέξια μια κίνηση. Όλα τα παραπάνω, όπως και πολλά άλλα σχετίζονται με τον όρo Διαταραχή Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης. 


Τι ονομάζουμε Αισθητηριακή Ολοκλήρωση;

Η αισθητηριακή ρύθμιση (ή ολοκλήρωση) είναι μια νευρολογική διαδικασία και αναφέρεται στην ικανότητα του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος να λαμβάνει, να επεξεργάζεται και να οργανώνει τα ερεθίσματα που δέχεται από το εξωτερικό περιβάλλον, ώστε να μπορεί ο οργανισμός να προσαρμόζεται κατάλληλα. Αυτά τα αισθητηριακά ερεθίσματα τα λαμβάνουμε από το οπτικό σύστημα, το οσφρητικό, το γευστικό, το ακουστικό, το απτικό, το ιδιοδεκτικό και το αιθουσαίο. 


Για την αισθητηριακή ρύθμιση τα τρία κύρια και βασικά συστήματα είναι τα εξής:

  1. Απτικό σύστημα: έχει να κάνει με την αφή και θέτει τις βάσεις για κοινωνική, συναισθηματική και νευρολογική ανάπτυξη, τον κινητικό προγραμματισμό και το σχήμα σώματος. Διαταραχή σε αυτό το σύστημα οδηγεί σε απτική αμυντικότητα, σε συναισθηματικά ξεσπάσματα, δυσκολίες προσκόλησης, υψηλή διέγερση, δυσκολίες σε δραστηριότητες αυτοεξυπηρέτησης, στην λεπτή κίνηση κ.α.
  2. Ιδιοδεκτικό σύστημα: σχετίζεται με την αντίληψη των κινήσεων όπου πραγματοποιούμε και την αντίληψη του σώματος μας στον χώρο. Διαταραχή σε αυτό το σύστημα οδηγεί σε μειωμένο μυϊκό τόνο, φτωχό έλεγχο χειρισμού των κινήσεων, γραφοκινητικά προβλήματα, δυσκολία σε αδρές και λεπτές κινήσεις.
  3. Αιθουσαίο σύστημα: είναι το σύστημα όπου συντονίζει όλα τα υπόλοιπα. Σχετίζεται με την ισορροπία, τον προσανατολισμό στον χώρο, την αναγνώριση της θέσης του σώματος, την τονική έκταση των μυών και την συναισθηματική ασφάλεια. Διαταραχή σε αυτό το σύστημα οδηγεί σε ανασφάλεια και φόβο σε κινήσεις ενάντια στην βαρύτητα, αρνητικές αντιδράσεις στην κίνηση και έντονη αναζήτηση ερεθισμάτων, κυρίως κυκλικών.


Ποιες είναι οι ενδείξεις ότι ένα παιδί παρουσιάζει διαταραχή της αισθητηριακής επεξεργασίας;

  • Υπερευαισθησία σε κίνηση, αφή και ήχους
  • Υποευαισθησία σε κίνηση, αφή και ήχους
  • Έντονη αναζήτηση αισθητηριακών ερεθισμάτων
  • Ασυνήθιστα υψηλό επίπεδο ενεργητικότητας ή ασυνήθιστα χαμηλό
  • Δυσπραξία
  • Δυσκολία στις αδρές και λεπτές κινήσεις
  • Δυσκολίες σε ακουστική επεξεργασία και την ομιλία
  • Μαθησιακές δυσκολίες
  • Δυσκολίες συμπεριφοράς και αυτοελέγχου
  • Μειωμένη προσοχή
  • Χαμηλή αυτοεκτίμηση και άγχος
  • Κοινωνικές και συναισθηματικές δυσκολίες


Υπάρχει θεραπεία, και αν ναι, σε ποιους απευθύνεται;

Η θεραπευτική παρέμβαση στηρίζεται στις αρχές της νευρολογίας και μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο από θεραπευτή ο οποίος έχει ειδικευτεί στην θεραπευτική παρέμβαση μέσω της μεθόδου "Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης S.I.". Η αίθουσα όπου θα πραγματοποιούνται οι θεραπείες θα πρέπει να είναι κατάλληλα εξοπλισμένες, με όλα τα απαραίτητα που χρειάζονται για την εισαγωγή των αισθητηριακών ερεθισμάτων (κούνιες, στρώματα, δοκοί ισορροπίας, κατάλληλος φωτισμός κ.α.). 
Απευθύνεται κυρίως σε παιδιά με αυτισμό, με ειδικές αναπτυξιακές διαταραχές (λόγου και ομιλίας, κίνησης, οπτικής και ακουστικής αντίληψης), παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες, σε βρέφη που έχουν γεννηθεί πρόωρα και έχουν υπερευαίσθητο νευρικό σύστημα και σε άτομα με εγκεφαλική βλάβη. 

Ο θεραπευτής μέσα από πλήθος αισθητηριακών δραστηριοτήτων θα βοηθήσει το παιδί στο:

  1. Να πάρει αισθητηριακές πληροφορίες για την οργάνωση του κεντρικού νευρικού συστήματος.
  2. Να συντονίζει και να ελέγχει τις αισθητηριακές πληροφορίες που δέχεται.
  3. Να αναπτύξει μια πιο οργανωμένη αντίδραση στο αισθητηριακό ερέθισμα.


Κυριαζή Μαρία, Παιδιατρική Εργοθεραπεύτρια SI, BScOT-Συγγραφέας-OT blogger

Share